De toenemende migratie naar Spanje, met name vanuit Afrika, heeft een aanzienlijke impact op de opvang van minderjarigen die zonder begeleiding van ouders of verzorgers naar het land komen. Deze minderjarigen, ook wel ‘menores no acompañados’ of ‘menas’ genoemd in het Spaans, zijn vaak kwetsbaar en hebben dringend behoefte aan bescherming en ondersteuning.
Er is al wekenlang discussie over het opvangen van 400 van deze ‘menas’ door de verschillende autonome regio’s om de druk op de opvang op de Canarische Eilanden te verlichten. De Spaanse overheid doet een beroep op ‘vrijwillige’ opvang uit solidariteit met de Canarische Eilanden en vanuit humanitair oogpunt.
Het probleem is dat veel autonome regio’s worden geregeerd door de oppositiepartij PP, die bijna nooit op dezelfde lijn zit als de Spaanse regering van de PSOE. Daarnaast heeft de partijleider van de extreemrechtse partij Vox, Santiago Abascal, gedreigd om alle regionale regeringsafspraken met de PP te annuleren als de PP instemt met het opvangen van migranten. Partijleider Alberto Núñez Feijóo heeft zich niets van deze bedreiging aangetrokken en heeft met zijn regionale leiders afgesproken onder voorbehoud akkoord te gaan met de regeringsplannen.
De meeste regio’s in Spanje steunen dus het plan voor de vrijwillige opvang van 400 minderjarigen zonder begeleiding, met uitzondering van Catalonië dat zich heeft onthouden van de stemming (deze regio heeft tot nu toe al de meeste “menas” opgevangen). Tijdens een bijeenkomst in Tenerife stemden alle autonome gemeenschappen, behalve Catalonië, op woensdag in met het voorstel om plaats te bieden aan 400 minderjarigen zonder begeleiding, waarvan 300 uit de Canarische Eilanden en 100 uit Ceuta.
Volgens het voorstel van de Spaanse regering zouden verschillende regio’s in Spanje een aantal migranten opvangen. Andalusië zou 30 migranten ontvangen, Aragón 20, Asturië 24, Balearen 10, Cantabrië 29, Castilla y León 21, Castilla-La Mancha 20, Catalonië 31, Valencia regio 23, Extremadura 30, Galicië 26, Madrid 30, Murcia 16, Navarra 15, Baskenland 18 en La Rioja 4.
Spanje heeft hiervoor een wettelijk kader ontwikkeld om de rechten van minderjarigen te beschermen, waaronder de Conventie inzake de Rechten van het Kind van de Verenigde Naties. De wetgeving verplicht de Spaanse autoriteiten om minderjarigen die zonder begeleiding arriveren te beschermen en te ondersteunen. Dit omvat het verlenen van onderdak, voedsel, onderwijs, medische zorg en juridische bijstand.
Spanje is een belangrijk transitland voor migranten die proberen naar andere Europese landen te reizen. De meeste minderjarigen die zonder begeleiding naar Spanje komen, hebben als uiteindelijke bestemming landen als Frankrijk, Duitsland en Nederland. Ook is er een kans dat ze via Spanje naar het Verenigd Koninkrijk proberen te komen.
Spanje is echter ook een aantrekkelijk eindbestemming voor migranten. De economische groei, de sociale welvaart en de aantrekkelijke arbeidsmarkt trekken veel mensen aan. Ook de nabijheid van Afrika en de relatief lage kosten van levensonderhoud maken Spanje aantrekkelijk.
De Canarische Eilanden zijn een belangrijke toegangspoort voor migranten die vanuit Afrika naar Spanje komen. De geografische ligging, de toegankelijke kustlijn en de nauwe maritieme connectie met Noord-Afrika maken de eilanden tot een aantrekkelijke route voor migranten. De afgelopen jaren is er een explosieve toename te zien in het aantal minderjarigen die zonder begeleiding op de Canarische Eilanden arriveert.